O czym nam mówi badanie spirometryczne ?
Badanie spirometryczne wskazuje szereg bardzo istotnych dla naszego układu oddechowego parametrów, takich jak :
VC – vital capacity, pojemność życiowa, czyli maksymalna objętość powietrza jaką potrafimy z siebie wydmuchać, biorąc uprzednio maksymalny wdech.
FEV1 – forced expiratory volume in 1 second, wskaźnik ten pokazuje nam maksymalną objętość powietrza jaką jesteśmy w stanie wydmuchnąć z płuc podczas pierwszej sekundy maksymalnie wytężonego wydechu.
FVC – forced vital capacity, maksymalna objętość powietrza jaką jesteśmy w stanie wydmuchnąć z płuc podczas maksymalnego, szybkiego wydechu. Jest mniejsza od VC z powodu zalegania powietrza w zapadającym się drzewie oskrzelowym.
TV – tidal volume, czyli objętość powietrza wchodząca i wychodząca z płuc podczas swobodnego, spokojnego oddychania.
IC – inspiratory capacity, czyli maksymalna objętość powietrza jaką możemy wtłoczyć do płuc podczas maksymalnego wdechu.
Wszystkie te wskaźniki dają obraz choroby, jej zaawansowania oraz skuteczności działania leków np. beta2 mimetyków, czyli leków działających rozkurczowo na układ oddechowy np. Salbutamol.
Jak wykonuje się badanie spirometryczne ?
Pomimo, że samo badanie wydaje się proste i łatwe do wykonania, nie do końca takie jest. Nie jest to zwykłe oddychanie przez ustnik do spirometru. Wdech i wydech wykonywany jest w ściśle określony sposób i w ściśle określonym momencie. Nad przebiegiem badania czuwa zazwyczaj odpowiednio przeszkolona pielęgniarka pracująca w pracowni spirometrycznej lub sam lekarz.
Wskazane jest luźne ubranie oraz niepalenie papierosów bezpośrednio przed badaniem. Niewskazany jest wysiłek fizyczny przed badaniem spirometrycznym. W ustach trzymamy jednorazowy ustnik spirometryczny, który poprzez głowicę pneumotachograficzną podłączony jest plastikową rurką do spirometru, klips na nos do spirometrii blokuje możliwość oddychania nosem, dzięki czemu całość powietrza przechodzi przez nasze usta. W pierwszej kolejności wykonujemy kilka spokojnych wdechów i wydechów, następnie na komendę osoby czuwającej nad przebiegiem badania wykonujemy maksymalny wdech i maksymalny wydech. Czynność ta powtarzana jest zazwyczaj kilka razy aby mieć pewność co do powtarzalności wyniku.
Osoby palące papierosy, osoby odczuwające duszność podczas ekspozycji na alergeny, osoby u których występuje świszczący oddech lub intensywny kaszel powinny bezwzględnie poddawać się badaniu spirometrycznemu przynajmniej raz na 2-3 lata.
Szybka diagnostyka pozwala zatrzymać większość chorób układu oddechowego.